#1 De kunst van het Contact

Het is prachtig om te zien hoe een familielid, bekende of een professional contact krijgt met een persoon met een ernstige meervoudige beperking. Het is ook prachtig om te zien hoe een persoon met EVMB het initiatief neemt tot een gesprek. Als woorden geen waarde hebben en alleen de intentie opgepikt wordt ontstaat er een 'gesprek' dat door velen niet herkend wordt als een gesprek.

Natuurtalenten

Rondom mensen met EVMB zijn veel mensen die dit gesprek tot in de puntjes beheersen. Alhoewel `t soms meer een dans dan een gesprek lijkt. Armen en benen doen mee aan dit gesprek, enthousiasme zie je terug in zwaaiende armen, wapperende handen, benen vliegen in de lucht en slaan hard weer op 't matras of op de voetensteun. Geluiden zijn hard en vrolijk. Verdriet en pijn zie je terug in verkramping van de ineengestrengelde vingers, de benen in een onnatuurlijke hoek vastgezet, de gespannen spieren in het hele lijf. De geluiden duidelijk anders geladen. De gesprekspartner sluit aan en beweegt mee op de intentie, voelt intuïtief aan waar dit gesprek over gaat. En samen wordt de dans gedanst. Het gesprek danst op en neer, de ene keer ligt het initiatief bij de een en dan weer bij de ander. Heel organisch verschuiven steeds de rollen van spreker en luisteraar

Klein luisteren

Maar het gesprek is niet altijd zo uitbundig, veel vaker is het heel klein en vindt het plaats op de vierkante centimeter. Dan komt het erop aan; hoe goed kan je luisteren naar de ander. Zie je ook de kleine bewegingen en de veranderingen in de blik, weet je dan ook aan te sluiten en kun je luisteren naar een gesprek zonder woorden. En hoe goed kun je luisteren naar jezelf, wat doet dit gesprek met jou? Kun je vertrouwen op wat je weet over deze mens en op je eigen vaardigheden of raak je onzeker. Neem je de tijd om goed te luisteren en lukt `t je de ander het gevoel te geven dat hij/zij gehoord is. En luister je niet alleen naar de ander maar ook goed naar jezelf?

Een voorbeeld: Een begeleider is klaar om een persoon met EVMB te gaan verzorgen maar elke keer als ze in contact komt schieten de tranen in de ogen van deze persoon. De begeleider doet steeds een stapje terug en probeert `t vervolgens opnieuw. Tot 3 keer toe ziet ze de persoon die ze wil verzorgen vol schieten en tranen in haar ogen krijgen. De begeleider pakt even een moment voor zichzelf en realiseert zich dat zijzelf degene is die hartstikke verdrietig is. De tranen bij de ander zijn een weerspiegeling van haar verdriet.

In de spiegel kijken

De begeleider in het voorbeeld, kijkt, na herhaalde pogingen, in de spiegel en ziet haar eigen verdriet weerspiegeld. Ik vind dit een prachtig voorbeeld van oprecht contact, de signalen worden gezien, serieus genomen, er wordt nieuwsgierig gekeken naar wat er zich afspeelt en er wordt geluisterd. Net als een lemniscaat, gaat het luisteren in een vloeiende beweging over van luisteren naar de ander naar luisteren naar jezelf. Misschien is dit voorbeeld niet eens zo zeer een voorbeeld van klein luisteren, want dit was meer een gesprek in de categorie van `JOEHOE, HOE DUIDELIJK KAN IK ZIJN`. Voor deze begeleider dan.. niet iedereen is even sensitief voor zijn of haar eigen gevoel en dat van de ander. Gelukkig kan je je hier in ontwikkelen. Hier schrijf ik graag een volgende keer over.

Contact

In het begin van deze blog schrijf ik dat je in deze gesprekken, in dit contact maken niet terug kan vallen op je kennis, bewust of onbewust over hoe contact er over het algemeen uit ziet. Maar graag scherp ik dat aan, volgens mij vergeten we juist in "normale" alle daagse gesprekken veel te vaak dat we wel zeker over deze kennis beschikken maar laten we de waarde van woorden veel te veel het echte oprechte gesprek overschaduwen.

Een mooie dag gewenst, met mooie gesprekken. En wil je meer weten over oprecht contact, jouw rol daarin en hoe jij jezelf kunt ontwikkelen, kijk dan eens op https://canzo.nl/

Annemiek